Co zrobić ze starym pieczywem?

Najczęstszą przyczyną marnowania żywności w naszych domach jest przeoczenie terminu przydatności do spożycia oraz nieprawidłowe przechowywanie zakupionych produktów. Wśród innych przyczyn wymienia się kupowanie produktów niskiej jakości oraz robienie za dużych, całkowicie nieprzemyślanych zakupów.

Zatem, co robić by jedzenia marnować mniej? Najlepszą i najprostszą metodą jest skrupulatne planowanie zakupów i kupowanie tyle pożywienia, ile jesteśmy w stanie zjeść. Ponadto świeże produkty należy odpowiednio przechowywać, a także nie wyrzucać tych, które można jeszcze wykorzystać. Jednym z artykułów wymagających przechowywania w odpowiednich warunkach jest pieczywo. Jeśli chcesz, by zakupione przez Ciebie bułki czy rogaliki przez długi czas były świeże i chrupiące wyposaż swoją kuchnię w pojemnik na chleb. Pieczywo w chlebaku nie będzie tak szybko wysychało, jak w foliowym lub papierowym opakowaniu, ponieważ zapewnia on właściwą temperaturę oraz wilgotność. Chlebaki wykonuje się z rozmaitych materiałów, które nie wchodzą w reakcję z przechowywanym w nich pieczywem, jak również nie pochłaniają zapachów.

• chlebak drewniany - wprowadza do kuchni element naturalności i styl rustykalny
• chlebak metalowy - najczęściej kojarzony z duchem retro i kuchnią naszych babć
• chlebak nowoczesny - o nietypowym, nieco "kosmicznym" kształcie
• chlebak z deską - maksymalnie funkcjonalny i wygodny

Chlebaki są bardzo funkcjonalnymi gadżetami kuchennymi odznaczającymi się ciekawą estetyką, dlatego też często pełnią element dekoracyjny w kuchennych wnętrzach. Jaki pojemnik na chleb pasuje do Twojej kuchni? Jesteśmy przekonani, że spośród wielu modeli znajdziesz ten, który idealnie wpisze się w Twoją aranżację kuchenną.

I choć przechowywanie chleba w chlebaku jest najlepszym rozwiązaniem to i tak czasem zdarza się, że chleb czerstwieje. Dlatego podpowiadamy, co zrobić ze starego chleba, by ograniczyć jego wyrzucanie.

Metody proste jak bułka z masłem

1. Bułka tarta

Przygotowanie z czerstwego chleba bułki tartej to chyba najprostszy sposób na jego wykorzystanie. Bułka tarta to produkt, który każdy z nas wykorzystuje w swojej kuchni, chociażby do przygotowania panierki do kotletów z piersi kurczaka, schabowych czy ryb. Jej przyrządzenie nie zajmuje dużo czasu. Można ją przygotować na dwa sposoby. Jednym z nich jest starcie pieczywa na tarce, drugim zaś – zmiksowanie go w malakserze do czasu, aż powstaną maleńkie okruszki. Tak przygotowaną bułkę tartą najlepiej przechowywać w szklanym pojemniku na żywność.

2. Grzanki

Doskonałym sposobem na zutylizowanie pieczywa znajdującego się zbyt długo w chlebaku jest zrobienie grzanek. Do ich przygotowania nadaje się każdy rodzaj chleba wraz ze skórkami i piętkami. Jak przygotować grzanki? Nieświeże pieczywo rozdrobnij wedle uznania – możesz je pokroić w równą kostkę, porwać palcami bądź pozostawić niewielkie kromki chleba w całości. Chleb ułóż na blasze, po czym włóż do piekarnika nagrzanego do 200 stopni Celsjusza i piecz do zarumienienia (około 10-12 minut). Domowymi grzankami możesz urozmaicać sałatki czy zupy typu krem. Przechowuj je w hermetycznym pojemniku, aby nie wyschły.

3. Tosty i zapiekanki

Nie wiesz jak wykorzystać czerstwe pieczywo? Możesz z niego wyczarować pyszne tosty i zapiekanki! Najpopularniejsze są tosty francuskie, czyli chleb smażony w jajku. Ich wykonanie jest naprawdę banalne. Suchy chleb pokrój na kromki. W misce roztrzep jajka z odrobiną mleka, soli i pieprzu. Kromki maczaj w jajku i smaż na złocisty kolor z obu stron na uprzednio rozgrzanym maśle bądź oleju. Po usmażeniu możesz je posypać parmezanem bądź udekorować wedle uznania, np. liściem sałaty i plastrem pomidora. Innym przykładem tostów, które przyrządzisz z czerstwego pieczywa są tosty z opiekacza. Kromkę chleba posmaruj masłem, połóż na nią ulubione dodatki – ser, wędlinę czy warzywa i przykryj drugą kromką. Włóż do opiekacza, poczekaj kilku minut i rozkoszuj się smakiem chrupiącym tostów.

Równie ciekawym i szybkim sposobem na spożytkowanie czerstwego chleba jest chlebowa zapiekanka. Naczynie żaroodporne wysmaruj olejem i wyłóż kromkami chleba namoczonego w mleku. Następnie zalej je roztrzepanym jajkiem z dodatkiem soli, pieprzu i ziół prowansalskich. Na to ułóż warstwę pokrojonych, ulubionych warzyw, np. wcześniej przesmażone pieczarki z cebulą, marchewkę i posiekany czosnek. Na warzywa połóż plastry wędliny, a całość posyp startym serem. Tak przygotowaną zapiekankę włóż do nagrzanego do 180 stopni Celsjusza piekarnika i zapiekaj około 25-30 minut.

4. Kwas chlebowy

Kwasu chlebowego nie przygotujemy bez czerstwego żytniego lub razowego chleba. Zatem jeśli właśnie taki rodzaj pieczywa zalega w Twoim chlebaku – już wiesz co robić! Kwas chlebowy otrzymuje się przez alkoholowo-kwasową fermentację wspomnianego już żytniego bądź razowego chleba, dodając do niego drożdże, cukier oraz rodzynki. Proces fermentacji sprawia, że przygotowany napój jest bardzo orzeźwiający, a zawartość alkoholu w nim waha się w granicach 0,7 do 2,2 %. Kwas chlebowy doskonale gasi pragnienie, a przy tym wykazuje wiele korzystnych właściwości dla naszego zdrowia – wzmacnia odporność, reguluje przemianę materii oraz doskonale wpływa na kondycję jelit.

Zupy

1. Ribollita

Ribollita to toskańska gęsta zupa z fasoli, do przygotowania której wykorzystasz zalegające w chlebaku pieczywo. Wywodząca się z biednej kuchni chłopskiej, ribollita to danie będące świetnym sposobem na niemarnowanie resztek warzyw i chleba. Jak przygotować toskański przysmak?

Składniki:

- 1 puszka białej fasoli

- 2 marchewki

- pietruszka

- 2 ziemniaki

- 1 cebula

- 2 ząbki czosnku

- 4 dojrzałe pomidory malinowe

- dwie garści świeżego szpinaku

- 3 kromki czerstwego żytniego chleba

- pół szklanki białego wina

- 750 ml bulionu

- parmezan

- masło

- przyprawy: rozmaryn, szałwia, sól i pieprz

Cebulę pokrój w drobną kostkę i zeszklij na maśle. Dodaj pokrojony w cienkie plastry czosnek i podsmaż. Dodaj łyżkę masła, po czym pokrojone w kostkę: marchewkę, pietruszkę i ziemniaki, przypraw. Smaż około 10 minut do momentu, aż warzywa staną się lekko miękkie. Po tym czasie, wrzuć wszystko do garnka, dodaj fasolę, wino i wodę. Gotuj około 20 minut. Na koniec dorzuć pokrojone w kostkę pomidory, szpinak i chleb. Gotuj jeszcze 10 minut, by wszystkie składniki zmiękły. Zupę podaj gorącą, posypaną tartym parmezanem.

2. Cebulowa

Jeśli lubisz smak cebuli, z pewnością zupa cebulowa zagęszczana czerstwym chlebem przypadnie Ci do gustu. To kolejny świetny pomysł na wykorzystanie niezbyt świeżego chleba. Zupa cebulowa to proste i szybkie do przygotowania danie, które zaskakuje swym wyjątkowym smakiem i aromatem. Sprawdź, jak szybko możesz ją przyrządzić!

Składniki:

- 6 cebul

- 1,5 litra bulionu warzywnego

- 3 kromki czerstwego chleba razowego żytniego

- masło

- przyprawy: czosnek granulowany, imbir, curry, sól, pieprz

Chleb pokrój w kostkę i podgrzej na niewielkiej ilości masła z dodatkiem czosnku. Cebulę pokrój w plastry i uduś na małej ilości masła. Dodaj imbir i curry, duś jeszcze przez chwilę. Bulion podgrzej, po czym włóż do niego cebulę wraz z przyprawami i podsmażony chleb. Gotuj na małym ogniu około 30 minut, aż chleb całkowicie się rozpuści. Na koniec zupę przypraw solą i pieprzem.

3. Wodzionka

Wodzionka albo brotzupa to regionalna potrawa śląska, która swego czasu stanowiła jedno z podstawowych dań kuchni śląskiej. Wodzionka to symbol skromności i oszczędności, bowiem do jej przygotowania potrzebujemy jedynie czerstwego chleba, wrzątku, tłuszczu zwierzęcego i przypraw. Przekonaj się sam, w jak szybki i prosty sposób można ugotować wodzionkę.

Składniki:

- 8 grubych kromek czerstwego chleba

- 4 ząbki czosnku

- 4 łyżki smalcu ze skwarkami lub masła

- wrzątek

- koperek

- przyprawy: sól i pieprz

Kromki chleba pokrój w kostkę, a czosnek przepuść przez praskę. Składniki zupy podziel na 4 równe części i rozłóż na talerze. Każdą porcję zalej wrzątkiem, dodaj łyżkę masła bądź smalcu, przypraw solą i pieprzem. Na koniec posyp danie posiekanym koperkiem. I gotowe!

4. Germuszka

Germuszka znana również jako bermuszka oraz warmuszka to kolejna propozycja zupy z chleba. Germuszka to gęsta, zawiesista zupa, o konsystencji rozgotowanego chleba, która należy do potraw lekkostrawnych, dlatego poleca się ją podawać osobom borykającym się z problemami żołądkowymi. Jeśli nie wiesz, jak spożytkować czerstwy chleb – zrób germuszkę!

Składniki:

- 6 kromek czerstwego chleba

- 2 jaja

- 2 łyżki masła

- 2 litry wody

- przyprawy: kminek i sól

Wodę zagotuj z przyprawami, następnie dodaj do niej chleb pokrojony w kostkę i gotuj do momentu, aż zupa osiągnie konsystencję rozgotowanej papki. Następnie dodaj rozmącone jaja i wymieszaj. Po zdjęciu zupy z ognia, dorzuć masło i przypraw do smaku.

5. Leivasupp

Jeśli nie wiesz, co zrobić z czerstwym chlebem i uwielbiasz słodkie zupy mamy dla Ciebie przepis idealny! Leivasupp to estońska słodka zupa z czerstwego chleba z dodatkiem soku jabłkowego. Świetnie sprawdza się w roli zarówno dania obiadowego, jak i pożywnego deseru. Jak ją przygotować?

Składniki:

- 400 g czerstwego chleba

- 2 litry wody

- 3 łyżeczki cynamonu

- pół szklanki cukru

- 2 łyżki cukru z prawdziwą wanilią

- 250 ml soku jabłkowego

- mleko

Chleb pokrój na mniejsze kawałki, włóż do garnka, zalej letnią wodą i poczekaj około 15 minut, by zrobił się miękki. Następnie zawartość garnka zagotuj uważając jednak, by mieszanka się nie przypaliła. Po zagotowaniu zmniejsz płomień i gotuj jeszcze 10 minut. Zdejmij garnek z kuchenki, a jego zawartość zmiksuj blenderem na gładką masę. Dodaj cukier, cynamon i dokładnie wymieszaj. Masę ponownie doprowadź do wrzenia, po czym dodaj sok jabłkowy i ponownie wymieszaj. Zupa gotowa!

Dania

1. Knedle

Knedle z czerstwego chleba choć nie wyglądają zbyt efektownie, smakują doskonale. To kolejny fantastyczny pomysł na to, by nie marnować resztek chleba, a przygotować z niego pyszne danie obiadowe.

Nie marnuj żywności – przygotuj z czerstwego chleba smakowite i aromatyczne potrawy.

Składniki:

- 400 g suchego białego chleba

- 250 ml mleka

- 2 jaja

- cebula

- 2-3 łyżki bułki tartej

- przyprawy: sól i pieprz

Chleb pokrój w drobną kostkę i wrzuć do miski. Mleko zagotuj, po czym zalej nim chleb, pozostaw na około 10 minut, by stał się miękki, a następnie pozostaw do schłodzenia. Do tak przygotowanego chleba dodaj jaja, mąkę, przyprawy i podsmażoną wcześniej cebulę. Masę dokładnie wyrób i odstaw na kolejne 10 minut. Jeśli masa jest zbyt rzadka, dodaj do niej jeszcze odrobinę mąki. W dużym garnku zagotuj 2 litry wody. Z masy formuj knedle, po czym wrzucaj je do wrzącej i osolonej wody. Gotuj do momentu ich wypłynięcia na powierzchnię wody. Knedle wybornie smakują w połączeniu z gulaszem czy sosem grzybowym.

2. Torijas

Torijas to hiszpański rarytas, który przygotowuje się ze smażonego, czerstwego chleba. Tradycyjnie spożywa się je w okresie Wielkiego Postu i Wielkiego Tygodnia, co związane jest z wykluczeniem z diety katolików potraw mięsnych. Doskonałym sposobem na głód stał się właśnie chleb, który moczony w jajkach i mleku dostarczał organizmowi wystarczającej ilości kalorii. Torijas to doskonały sposób na słodkie i sycące śniadanie. Jak je przygotować?

Składniki:

- 8 kromek czerstwego chleba

- 2 szklanki mleka

- 3 jaja

- 3 łyżki cukru

- oliwa z oliwek do smażenia

- cukier z cynamonem do posypania już usmażonych torijas

Chleb maczaj w mleku wymieszanym z cukrem, a następnie w roztrzepanym jajku. Pieczywo smaż na gorącej oliwie z obu stron na złoty kolor. Usmażone torijas podaj posypane cukrem wymieszanym z cynamonem.

3. Panzanella

Panzanella określana również mianem panmolle to toskańska sałatka, której głównymi składnikami są czerstwy chleb, dojrzałe pomidory, a także cebula, oliwa i ocet. Chleb bez soli rodem z Toskanii bardzo szybko czerstwieje, dlatego florenckie gospodynie musiały wymyślić, co zrobić z tak dużą ilością takiego pieczywa. I tak też powstała panzanella, która do dziś jest doskonałym i smacznym sposobem na zużycie chleba zalegającego w naszym chlebaku. Sprawdź, jak przygotować tę pyszną sałatkę!

Składniki:

- 4 bardzo dojrzałe pomidory

- 3 gałązki pomidorów koktajlowych

- zgrillowana młoda cukinia

- pieczona papryka

- garść porwanej palcami sałaty, szpinaku lub rukoli

- 4 ząbki czosnku

- 4 kromki czerstwego razowego pieczywa

- oliwa z oliwek

- 2 łyżki octu jabłkowego

- parmezan

- przyprawy: bazylia, oregano, rozmaryn, sól

Obrane ze skóry pomidory bardzo drobno posiekaj lub zblenduj z ząbkiem czosnku, ziołami, solą, po czym połącz z oliwą z oliwek i octem. Przygotuj grzanki z czerstwego chleba – rozgnieć 3 ząbki czosnku, zalej je kilkoma łyżkami oliwy z oliwek i taką mieszanką posmaruj delikatnie chleb, po czym podsmaż go na suchej patelni, na chrupkie grzanki. Do miski włóż pokrojone warzywa: grillowaną cukinię, pieczoną paprykę, garść sałaty, szpinaku lub rukoli, wymieszaj, następnie dodaj grzanki i ponownie wymieszaj. Na sam koniec dodaj do sałatki pomidorowo-ziołowy sos i delikatnie połącz go z resztą składników. Sałatkę podaj udekorowaną niewielką ilością sosu, świeżą bazylią i tartym parmezanem. Panzanella najlepiej smakuje po 15 minutach od przygotowania, kiedy to chleb naciągnie aromatycznym sosem.

Na słodko

1. Szarlotka z recyklingu

Szarlotka to jedno z najpopularniejszych ciast. Nie dość, że wspaniale smakuje to jeszcze jest bardzo prosta w przygotowaniu. Czy wiesz, że można ją przyrządzić z czerstwego chleba? Jeśli nie masz czasu na pieczenie tradycyjnej szarlotki, a dodatkowo w chlebaku zalega czerstwy chleb – koniecznie przygotuj szarlotkę z recyklingu!

Składniki:

- 1 duża, czerstwa bułka o wadze 300 g

- 3 jabłka

- 3 jaja

- pół szklanki mleka

- 6 łyżek cukru

- 1 łyżeczka cynamonu

- garść rodzynek

- dwie łyżki masła

- bułka tarta do wysmarowania formy

Z bułki odkrój skórkę, po czym pokrój ją na kromki. Jajka roztrzep z mlekiem i 3 łyżkami cukru, pozostaw na kilka chwil, by cukier się rozpuścił. Pokrojoną bułkę włóż do miski, zalej masą jajeczną i pozostaw na 15 minut. Jabłka pokrój na cienkie plasterki, posyp cynamonem, dodaj 2 łyżki cukru, rodzynki i wymieszaj. Piekarnik nagrzej do temperatury 180 stopni Celsjusza. Tortownicę o średnicy 20 cm posmaruj masłem i posyp bułką tartą. Do formy wyłóż część namoczonej bułki, następnie jabłka, które przykryj pozostałą bułką. Na wierzch rozłóż masło, posyp cukrem i cynamonem. Szarlotkę piecz 30-40 minut.

2. Pudding z czerstwego pieczywa

To kolejny świetny deser z wykorzystaniem starego chleba, z wykonaniem którego z pewnością każdy sobie poradzi. Pudding to angielski specjał. Tradycyjnie przygotowuje się go z białego chleba tostowego, choć wiele przepisów dopuszcza użycie także innego rodzaju pieczywa – bułek, chałki, a nawet babki drożdżowej. Pachnący, puszysty, o waniliowym aromacie, z pewnością zasmakuje każdemu.

Składniki:

- 2-3 szklanki suchego pieczywa pokrojonego w kostkę

- 2 szklanki mleka

- 2 jajka

- 2 łyżki rodzynek

- 3 łyżki roztopionego masła

- 3 łyżki cukru z prawdziwą wanilią

- przyprawy: cynamon, kardamon i gałka muszkatołowa

Mleko wymieszaj z jajkiem, cukrem, masłem i przyprawami. Następnie mleczną mieszanką zalej bułkę, dodaj rodzynki. Do wcześniej wysmarowanego masłem naczynia żaroodpornego wlej masę, po czym włóż do zimnego piekarnika. Pudding piecz w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez około 45 minut, do zarumienienia wierzchu. Deser ten doskonale smakuje posypany cynamonowym cukrem lub z dodatkiem ulubionych konfitur.

3. Torta di pane

Torta di pane to nic innego, jak ciasto z suchego chleba z dodatkiem bakalii, kakao i alkoholu. Przepis ten jest genialny w swej prostocie – pozwala zużyć nam pozostałe suche pieczywo i upiec z niego przepyszne ciasto. Jak zrobić torta di pane?

Składniki:

- 300 g suchego chleba

- 750 ml mleka

- 3 jaja

- 2/3 szklanki cukru

- 2 łyżki cukru z prawdziwa wanilią

- 150 g bakalii

- 4 łyżki kakao

- 2 kieliszki grappy (można ją zastąpić rumem)

- sok z połówki cytryny

- cukier puder do oprószenia gotowego ciasta

Chleb podziel na małe kawałki. Mleko wymieszaj z alkoholem i zalej nim chleb. Odstaw na 2 godziny – chleb powinien całkowicie zmięknąć i wchłonąć cały płyn. Po tym czasie masę wymieszaj i dodaj do niej jajka, cukry, kakao, bakalie i sok z cytryny. Jeśli masa jest zbyt gęsta dolej odrobinę mleka. Mieszankę przełóż do formy i piecz około godziny w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza. Po ostudzeniu posyp cukrem pudrem. Smacznego!