Jak zdrowo smażyć na patelni?

Smażenie – zdrowe czy niezdrowe?

Smażenie to jeden z najpopularniejszych sposobów obróbki termicznej, który uchodzi za niezbyt zdrowy sposób przygotowywania żywności. Czy zawsze tak musi być? Czy smażenie może być pod zdrowe? Odpowiedź brzmi: tak, ale pod pewnymi warunkami.

Dobra patelnia wykonana z wysokiej jakości materiału i mająca powłokę, stanowiącą gwarancję bezpieczeństwa i dobrego smaku dla przygotowywanych przez nas potraw, oraz wybór odpowiedniego oleju odpornego na wysokie temperatury ‒ to dwie kluczowe kwestie, o których należy pamiętać, decydując się na smażenie na tłuszczu. Wówczas przyrządzane na oleju dania będą smaczne i pozbawione szkodliwych dla naszego organizmu związków.

Zdrowszą alternatywą dla smażenia na tłuszczu, zyskującą coraz szerszą grupę zwolenników, jest przygotowywanie potraw na patelniach beztłuszczowych. Za sprawą specjalnych, nieprzywierających i bezpiecznych dla zdrowia powłok non-stick umożliwiają one smażenie bez dodatku oleju. Potrawy przyrządzane na patelni beztłuszczowej są zdrowsze, bo mniej kaloryczne, a przy tym równie smaczne i zachowują swoje cenne wartości odżywcze.

Smażenie na tłuszczu – czy może być zdrowe? Na jakim oleju smażyć potrawy?

Kluczową kwestią jest wybór odpowiedniego tłuszczu, który należy dopasować do sposobu i czasu smażenia, zwracając szczególną uwagę na temperaturę dymienia i skład kwasów tłuszczowych.

Tłuszcz do smażenia powinien być możliwie najbardziej odporny na wysoką temperaturę i zachodzące w niej procesy. Tę przesłankę spełnia olej do smażenia, który zawiera w swym składzie głównie nasycone i jednonienasycone kwasy tłuszczowe, został poddany rafinacji czyli oczyszczeniu, tj. procesowi korzystnie wpływającemu na stabilność i trwałość oleju oraz ma wysoką temperaturę dymienia, wynoszącą co najmniej 180 stopni Celsjusza. Wobec tego, jaki olej do smażenia wybrać?

Stojąc przed wyborem tłuszczu do obróbki termicznej, trzeba mieć też na uwadze sposób i czas smażenia żywności. Dajmy na to, jajecznicę można usmażyć na zwykłym, nieklarowanym maśle, mimo tego, że posiada ono niski punkt dymienia. Dlaczego? Jajka zetną się szybciej, aniżeli masło ulegnie przegrzaniu. Z kolei wymagające dłuższej obróbki termicznej mięso należy smażyć na tłuszczu odpornym na wysoką temperaturę.

Techniki smażenia na oleju – smażenie płytkie i głębokie

Wyróżnia się dwie podstawowe techniki smażenia: smażenie płytkie i głębokie. Czym się od siebie różnią i zastosowania jakiego rodzaju oleju wymagają?

• Smażenie płytkie

To metoda wykorzystująca niewielką ilość tłuszczu, która polega na smażeniu na cienkiej warstwie oleju. Smażoną na patelni żywność trzeba często obracać lub mieszać podczas przygotowywania, by uniknąć jej przywarcia i przypalenia. Najlepszy olej do smażenia płytkiego to olej świeży co oznacza, że należy go wymieniać po każdym cyklu smażenia. Smażenie płytkie powinno być krótkotrwałe, a temperatura podgrzania oleju nie powinna przekraczać 170 stopni Celsjusza. Jeśli chodzi o patelnię do smażenia płytkiego, doskonale sprawdzają się tu lekkie i szybko nagrzewające się patelnie aluminiowe – idealne do ekspresowego odgrzewania dań czy przygotowywania szybkich potraw jak naleśniki czy jajka sadzone.

• Smażenie głębokie

Smażenie w głębokim tłuszczu polega na całkowitym zanurzeniu smażonego pożywienia w głębokiej warstwie dobrze rozgrzanego tłuszczu, najlepiej rafinowanego oleju kokosowego, ryżowego lub rzepakowego. Temperatura oleju w przypadku smażenia głębokiego powinna mieścić się w przedziale 130-190 stopni Celsjusza (konkretna wartość uzależniona jest od rodzaju smażonej żywności). Zbyt niska temperatura sprawi, że potrawa nasiąknie tłuszczem, z kolei za wysoka spowoduje, że olej zacznie się palić. Do smażenia żywności w głębokim oleju niezbędny jest odpowiedni sprzęt w postaci głębokiej patelni lub patelni wok. Smażenie głębokie nie jest najzdrowszym sposobem przygotowywania potraw, dlatego warto ograniczyć je do minimum.

Jaka patelnia najzdrowsza? Wybór dobrej patelni do smażenia

Skoro już wiesz, jaki rodzaj tłuszczu jest najlepszy do smażenia i jakie wyróżnia się sposoby smażenia żywności - najwyższa pora, by dowiedzieć się, jakie rodzaje patelni uchodzą za najzdrowsze i najbezpieczniejsze, jeśli chodzi przygotowywanie żywności.

Patelnia ceramiczna to prawdziwy lider w zakresie bezpieczeństwa smażenia. Głównie wynika to z faktu, że patelnie z powłoką ceramiczną charakteryzują się duża odpornością na wysokie temperatury. Czy wiesz, że tego typu naczynia można nagrzewać nawet do 400 stopni Celsjusza? Co więcej, są one całkowicie przyjazne dla naszego zdrowia i środowiska. W trakcie smażenia nie wydzielają żadnych toksycznych związków. Ponadto powłoka ceramiczna nie wchodzi w reakcję ze składnikami spożywczymi oraz nie zmienia smaku czy zapachu potraw.

Doskonałe do smażenia na oleju są patelnie żeliwne, które wykonane są tylko i wyłącznie z naturalnych materiałów, a także charakteryzują się odpornością na zarysowania i wysokie temperatury, dzięki czemu są to idealne patelnie do piekarnika.

Jaka patelnia najlepsza smażenia na tłuszczu? Równie dobrym wyborem jest patelnia stalowa, która podobnie jak jej poprzedniczki, jest bezpieczna dla zdrowia, bowiem nie pokrywają jej żadne szkodliwe materiały. Ponadto odznacza się wysoką odpornością na zarysowania, rdzewienie czy uszkodzenia mechaniczne.

Niezależnie od tego, jaki rodzaj oleju i patelni wybierzesz i jaką potrawę będziesz przygotowywać, zawsze pamiętaj, by:

1. smażyć żywność na dobrze rozgrzanym tłuszczu;
2. usmażoną potrawę, w miarę możliwości, odsączyć z nadmiaru tłuszczu na ręczniku papierowym;
3. nigdy nie stosować tego samego tłuszczu do wielokrotnego smażenia, ponieważ może to prowadzić do wytwarzania się substancji niekorzystnych dla naszego zdrowia.

Najlepsze patelnie do smażenia bez tłuszczu

Niezbędna do smażenia bez użycia tłuszczu jest patelnia beztłuszczowa mająca specjalną powłokę non-stick bezpieczną dla zdrowia, bez szkodliwych związków jak PFOA czy związki metali ciężkich, do której nie przywiera pożywienie, nawet to smażone w wysokiej temperaturze. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów patelni beztłuszczowych różniących się między sobą materiałem wykonania. Poznaj właściwości poszczególnych rodzajów patelni przeznaczonych do smażenia beztłuszczowego.

• Patelnia teflonowa – popularna patelnia bez oleju

Patelnie teflonowe cieszą się dużą popularnością. Są stosunkowo tanie i dzięki zastosowaniu nieprzywierającej powłoki pozwalają na smażenie bez użycia oleju. Niestety, na tym ich zalety się kończą. Patelnie teflonowe są mało odporne na zadrapania i zarysowania, a zdrapana powłoka traci swoje właściwości nieprzywierające i może stać się toksyczna. Ponadto patelnie teflonowe produkuje się z wykorzystaniem potencjalnie szkodliwych dla naszego organizmu związków, które w momencie złego użytkowania patelni, np. w wysokich temperaturach bądź w przypadku smażenia na uszkodzonej patelni, mogą przedostać się do smażonej żywności, a następnie do naszego organizmu.

• Patelnia ceramiczna – zdrowa patelnia do smażenia

Posiadające gładką, nieprzywierającą powłokę patelnie ceramiczne cieszą się coraz większą popularnością i zainteresowaniem wśród użytkowników. Trudno się temu dziwić, ponieważ w porównaniu do najbardziej znanych patelni teflonowych są dużo bardziej odporne na zadrapania, a także są przystosowane do smażenia w bardzo wysokiej temperaturze. Ponadto, jak już wspomnieliśmy, patelnie z powłoką ceramiczną to zdrowe patelnie, niewydzielające w trakcie smażenia żadnych szkodliwych związków.

• Patelnia z powłoką tytanowo-ceramiczną – najlepsza patelnia do smażenia beztłuszczowego

Producenci patelni często łączą ze sobą właściwości ceramiki z tytanem, proponując swoim klientom patelnie z powłoką tytanowo-ceramiczną. Zestawienie ze sobą zalet tych dwóch materiałów w jednym produkcie sprawia, że tego typu patelnie są trwałe, wytrzymałe, odporne na wysokie temperatury zarysowania i uszkodzenia oraz bezpieczne dla zdrowia. Wszystkie te cechy i właściwości powodują, że patelnia z powłoką tytanowo-ceramiczną to najlepsza patelnia do smażenia bez tłuszczu.

Prezentując patelnie beztłuszczowe, należy również wspomnieć o patelniach grillowych, na których można przygotowywać pyszne, beztłuszczowe, a dzięki temu lekkie i niskokaloryczne dania. Sekret patelni grillowych tkwi w ich prążkowanym dnie, dzięki któremu wytapiający się tłuszcz nie wchłania się do dania tylko swobodnie ocieka, pozostając w rowkach patelni. Taka powierzchnia powoduje również, że pożywienie nie przywiera do patelni i nie przypala się.

Smażenie na patelni może być zdrowe!

Jak widzisz smażenie, choć kojarzące się z ociekającą tłuszczem i kaloryczną żywnością może być zdrowe, a zarazem równie pyszne i aromatyczne. Pamiętając o kilku prostych zasadach umożliwiających zdrowe smażenie, wcale nie musisz rezygnować z ulubionych potraw przygotowywanych w ten sposób.